a ciencia aínda é cousa de homes

1. Nayive Pino Benítez , bióloga colombiana   Estudou na Universidade do Quindío en Armenia, Colombia, e obtivo o seu maestría en Ciencias Biolóxicas con énfasis en Fitoquímica da Pontificia Universidade Javeriana en Bogotá, Colombia. Actualmente, é docente da Universidade Tecnolóxica do Chocou en Quibdó, Colombia. O seu interese polo campo da biología está moi conectado co lugar no que creceu: o pacífico colombiano, unha rexión dunha exuberante e rica flora, pero, paradójicamente, unha das zonas máis pobres e descoñecidas para o mundo. Este panorama é o que a impulsou a traballar para visibilizar o alto valor da flora chocoana e aportar á disminución das múltiples problemáticas atadas á pobreza desta rexión colombiana. 2. Luz Amparo Triana Moreno , botánica, pteridóloga y bióloga colombiana   Desenvolveu as súas actividades académicas e investigativas no Departamento de Ciencias Biolóxicas da Universidade de Caldas en Manizales, Colombia. As súas liñas de inv...

Simultáneamente demostrou a importancia das hormonas tiroideas maternas e do acceso ao yodo da nai no desenvolvemento do cerebro do feto, contribuíndo a definir os requerimientos nutricionales de yodo das embarazadas. Xunto co seu marido, Francisco Escobar do Rei, dirixiu numerosos estudos epidemiológicos en todas as rexións de España que permitiron coñecer a fondo o problema da deficiencia de yodo e as súas consecuencias psicosociales, e a súa corrección mediante a introdución do sal yodada na década dos '80 do século pasado. O seu traballo ha ter xa que logo un gran impacto en accións de saúde pública que evitaron miles de casos de atraso mental. A Dra. Morreale realizou estancias no Departamento de Endocrinología da Universidade de Leiden (Holanda) invitada polo Profesor Andreas Querido. En 1957 ingresou no CSIC como Colaboradora Científica incorporándose ao Centro de Investigacións Biolóxicas e, xa como Investigadora Científica, fundou a Sección de Estudos Tiroid...

Coñecida como Amazing Grace, Grace Hopper (Nova York, 1906 -Virginia, 1992) está considerada, entre outros méritos, como a precursora da linguaxe COBOL (Common Business-Oriented Language). Unha linguaxe de programación universal, e inédito na época, capaz de ser usado por calquera ordenador e que se utilizou principalmente nos negocios. Pero antes de converterse na ´asombrosa Grace´, Hopper demostrou desde a infancia sentir unha forte atracción polas matemáticas e a ciencia. Descendiente de militares, o seu avó -ao que ela tiña como modelo a seguir, foi almirante da Armada de Estados Unidos-, e o seu pai apoiaron os seus estudos para que tivese as mesmas oportunidades que o seu irmán. Algo inusual para unha muller da época (en plenos anos 30) Hopper conseguiu o doctorado en matemáticas na universidade de Yale e foi profesora na materia ata que un acontecemento histórico cambiou o rumbo da súa vida. O estallido da II Guerra Mundial e a entrada de EEUU na contenda, foi...

 A comunidade científica e universitaria tardou séculos en aceptar que as mulleres podían chegar a ter as mesmas capacidades intelectuais que os homes. Moitas delas fixeron grandes contribucións á ciencia sen recibir un recoñecemento oficial e sendo consideradas traballadoras de segunda nos distintos centros do saber. Cecilia Payne-Gaposchkin rompeu un importante teito de cristal ao converterse na primeira muller en ser considerada oficialmente co título de ?Astrónoma? na Universidade de Harvard. Gañouse o recoñecemento por méritos propios, logo de descubrir a verdadeira esencia das estrelas. E do universo. Cecilia Helena Payne naceu o 10 de maio en 1900 na cidade inglesa de Wendover. Era unha dos tres fillos de Edward John Payne, avogado, músico e historiador, e a súa esposa de orixe prusiano, Emma Leonora Pertz, quen quedou viuda cando Cecilia era aínda unha nena de catro anos. Cecilia estudou no Saint Paul?s Girls School e con dezanove anos conseguiu unha beca p...

Mary Anning pertencía á clase baixa e a unha familia de protestantes que non aceptaba o credo anglicano. E, por encima de todo, era muller. Estes factores pesaron máis ao mundo científico do seu tempo que o amplo coñecemento que acumulou ao longo de anos de procura de fósiles. Unha procura que aprendeu do seu pai e que iniciou para gañarse a vida e axudar á paupérrima economía familiar. Co tempo converteuse nunha eminencia na sombra no mundo da paleontología e os seus descubrimentos contribuíron a desmontar a teoría creacionista e a corroborar as teorías evolutivas. Pero soamente algúns poucos homes citárona nos seus estudos e foi logo da súa morte que a Sociedade Geológica de Londres se dignó a renderlle a merecida homenaxe. Mary Anning naceu o 21 de maio de 1799 na cidade inglesa de Lyme Regis. Os seus pais pertencían a un grupo coñecido como disidentes, é dicir, que profesaban o protestantismo pero non seguían os dictados da igrexa anglicana. O seu pai, Richard Anni...

Adoitaban dicir dela os seus contemporáneos que era ?demasiado matemática?. Ada Lovelace (Londres, 1815-1852) tivo fama de analítica pero o certo é que a mente da que é considerada como a primeira programadora da historia nutriuse toda a súa vida de poesía. Filla lexítima do poeta lord Byron, a súa nai Annabella puxo pés en polvorosa e abandonou ao bardo tralas súas reiteradas infidelidades. O desengano era tal que quixo desterrar a poesía da súa vida. Foi así como ideou un plan de estudo para a nova Ada na que ademais de historia ou música, aprendese ciencias e matemáticas. Os esforzos da súa nai por reprimir o seu sentido da poesía foron en balde. O seu extraordinario talento posibilitou que predijera o impacto dunha innovación tecnolóxica que nin sequera fora construída. Nunha carta á súa nai, Lovelace escribe: ?Non me concediches a poesía filosófica. ¡Inviste a orde! Concédesme a filosofía poética, a ciencia poética?? Lady Ada Lovelace soubo ver nunha máquina de calc...

  A conquista da igualdade entre home e muller é unha das revolucións sociais máis admirables do noso tempo. Nunha charla organizada fai unhas semanas polas Mulleres en Igualdade de Pontevedra, explicaba Marta González, secretaria xeral de Igualdade da Xunta, as raíces históricas desta conquista. Falábanos da importancia de que a muller traballase nos ámbitos da cultura e a ciencia para alcanzar a igualdade real de oportunidades. Citaba Marta o caso de Cristina de Pizán, escritora do século XIV que preconizou no seu libro A cidade das Damas, a igualdade intelectual e moral entre ambos xéneros. Sen esquecer a mención de tres mulleres galegas do século XIX de talla universal: Rosalía de Castro, Emilia Pardo Bazán e Concepción Arenal. O pasado venres a Unidade de Muller e Ciencia de Galicia, que preside a secretaria xeral de Igualdade, entregaba a Marisol Soengas González o III Premio María Josefa Wonenburguer. Os logros nas súas investigacións contra o cancro de pel...

Begoña Vila é toda unha estrela. A científica galega, de 53 anos, foi galardonada pola NASA coa medalla ao Logro Público Excepcional pola súa dedicación do telescopio James Webb. Non é habitual que os científicos españois reciban esta clase de honores, pero construír o telescopio máis grande do mundo fíxolle gañar de rúa o recoñecemento. Vila recoñece que se sente "moi contenta e orgullosa" polo galardón, que recibiu o martes en Houston. "É un honor ser nomeada para esta medalla e moito máis habela recibido. Fíxome moita ilusión. Foi un día moi especial na miña carreira. Alégrame moito que recoñezan o meu traballo e anímame a continuar facéndoo o mellor que poida", declarou a científica a YODONA.com. Tras estudar en Santiago de Compostela e no Instituto de Astrofísica de Canarias, deu o salto a Inglaterra, onde completou os seus estudos doctorales e postdoctorales, e terminou en Canadá. Foi alí, desde unha empresa privada, onde comezou a implicarse n...

 Maria Sibylla Merian (1647-1717) foi unha naturalista, exploradora e pintora alemá. Aínda que ignorada durante moito tempo, é considerada actualmente como unha das máis importantes iniciadoras da entomología moderna, grazas ás observacións detalladas e á súa descrición, con ilustracións propias, da metamorfose das bolboretas.María Sibylla Merian foi filla de Matthäus Merian o vello, grabador en talla doce e editor que se fixo relativamente famoso grazas ás edicións de Teatro Europeo (Theatrum Europaeum) e Topografías (Topographien). Morreu cando María Sibylla tiña tres anos. A súa nai, Johanna Sibylla Heim, era a segunda esposa de Matthäus Merian. Máis tarde, o seu padrastro, Jakob Marell, famoso polos seus cadros de flores, ensinoulle a pintar, debuxar e gravar. Aos trece anos xa pintaba as súas primeiras imaxes de insectos e de plantas a partir de modelos que capturaba directamente.Aos 18 anos, en 1665, María Sibylla casouse cun pintor especializado en arquitectu...

Wang Zhenyi (1768-1797) viviu durante a dinastía Qing, a última dinastía imperial Chinesa. A moza científica estudou astronomía, matemáticas, xeografía e medicina. Case nada, verdade? Hoxe en día, dedicámosnos/dedicámonos a estudar cousas moi específicas e aínda así ás veces cústanos. Certo é que as épocas cambiaron, o que nos alivia ao pensar nestas científicas que podían con todo. Encima, podían con todo literalmente; xa non só falo de diferentes ramas da ciencia, si non que podían tamén co sistema, que non permitía estudar ás mulleres. Polo que, Wang Zhenyi tivo que estudar soa, converténdose nunha excelente autodidacta. Resumindo, foi unha muller intelixente e loitadora. Está claro que lle apaixonaban diferentes ámbitos da ciencia, pero iso non era o único. O seu outro hobby era a poesía. Si, si, lestes ben, gustáballe escribir poemas, e diría que o facía realmente ben, pois foi capaz de deixar a súa marca nese mundo. Non podería estar máis de acordo coa frase Eu so...

https://youtu.be/yzuFO7DPO78 https://youtu.be/GIw9hOM3xOk https://youtu.be/I-4spVXGidk https://youtu.be/9vw1neRP0TI

  A conmemoración do 11 de febreiro é unha celebración pero é, sobre todo, unha chamada de atención. A decisión dá ONU ao instaurar este Día dás Mulleres e as Nenas na Ciencia fai dous anos tinga como propósito precisamente ese: enfocar a atención do mundo enteiro sobre un problema grave que, ademais, pode chegar a converterse en moi grave. Ou texto feito público por Nacións Unidas con motivo desta conmemoración dei: Fai xa vinte e cinco anos que a ONU é consciente dá brecha de xénero na ciencia e, con todo, ou avance dás mulleres e as nenas neste campo non só hase estancado, senón que se observa un retroceso.  Desde 1999, tanto en España como na UE aprobáronse directivas e promulgado leis coa intención de combater esa a brecha de xénero na ciencia. Ou obxectivo desas normas era a implantación dunha cultura inclusiva, de equilibrio e igualdade de trato e oportunidades entre mulleres e homes en todos vos estratos dá investigación científica. Un exemplo diso é a...