Todos os días deberían ser 11 de febreiro

 

A conmemoración do 11 de febreiro é unha celebración pero é, sobre todo, unha chamada de atención. A decisión dá ONU ao instaurar este Día dás Mulleres e as Nenas na Ciencia fai dous anos tinga como propósito precisamente ese: enfocar a atención do mundo enteiro sobre un problema grave que, ademais, pode chegar a converterse en moi grave. Ou texto feito público por Nacións Unidas con motivo desta conmemoración dei: Fai xa vinte e cinco anos que a ONU é consciente dá brecha de xénero na ciencia e, con todo, ou avance dás mulleres e as nenas neste campo non só hase estancado, senón que se observa un retroceso.
 Desde 1999, tanto en España como na UE aprobáronse directivas e promulgado leis coa intención de combater esa a brecha de xénero na ciencia. Ou obxectivo desas normas era a implantación dunha cultura inclusiva, de equilibrio e igualdade de trato e oportunidades entre mulleres e homes en todos vos estratos dá investigación científica. Un exemplo diso é a Lei 14/2011 dá Ciencia a Tecnoloxía e a Innovación aprobada en España. Esas leis debesen provocar vos cambios estructurales necesarios para que as institucións científicas e vos centros de investigación deixasen de ser ambientes dominantemente masculinos, en gran medida excluíntes para as mulleres. Pero eses cambios non ocorreron. Aínda que si se produciron algúns avances, non pódese negar, lestes foron tan pouco significativos con respecto ás expectativas que, como afirma Nacións Unidas, nalgunhas dás áreas con máis futuro ou que estamos observando é, ata, un retroceso. Ou feito de que, por exemplo, a matriculación de mulleres nas escolas e facultades de informática dous países desenvolvidos descenda en dez anos á metade, desde unha cifra xa escandalosamente baixa, debería servir para poñernos a todos en marcha sen tardar un segundo.


A nosa sociedade occidental está vivindo unha revolución, as mulleres estamos conseguindo ou que pode ser ou salto definitivo na conquista real dúas nosos dereitos, aínda que en gran parte recoñecidos nas leis, aínda non implantados na realidade cotiá. Acabar coa brecha de xénero na ciencia está dentro desa loita, por suposto. Pero lograr unha composición equilibrada entre mulleres e varóns en todos vos ámbitos de responsabilidade, dentro dá actividade investigadora, non é soamente unha cuestión de xustiza para as mulleres senón que está ampliamente demostrado que tamén ten que ver coa calidade dá ciencia.

Ademais, a participación maioritaria de varóns non liderado dá investigación suxire que as perspectivas dás científicas son menos importantes e reforza a opinión de que as mulleres non estamos ou suficientemente preparadas para participar nel. Así se reforza ou estereotipo de que a creación de coñecemento é unha ocupación esencialmente masculina. A popularización dese estereotipo orixina un círculo vicioso que contribúe á inexistencia de modelos femininos de autoridade que sirvan para que as nenas e as mozas se decanten polas carreiras científicas.