Antonia Ferrín Moreiras naceu en Ourense o 13 de maio de 1914. Era a
terceira de catro irmás nadas no seo dunha familia humilde. Humilde si,
pero con esperanzas dun gran futuro. E é que o obxectivo do pai de
Antonia, profesor de matemáticas, era que os seus catro fillas estudasen
na universidade, o que fixo que a familia trasladásese a Santiago de
Compostela cando Antonia tiña apenas seis anos.
O esforzo familiar mereceu a pena. Antonia comezou a destacar nos
estudos a unha temprana idade, e aínda comezando a escola con sete anos,
con nove xa estaba preparada para ir ao instituto. Logo de cursar
bachillerato de forma exemplar, comezou os seus estudos superiores de
Química na Facultade de Ciencias da Universidade de Santiago de
Compostela (USC) á idade de dezaseis anos. Aquela era a única
licenciatura que ofertaba a Facultade de Ciencias da USC naquela época e
grazas ás matrículas gratuitas e diversas becas que obtivo, Ferrín se
licenció en Químicas no ano 1935, ao mesmo tempo que conseguiu o Título
de Mestra Nacional.
A partir daquel momento comezou unha carreira académica, docente e investigadora espectacular e incansable
. Entre 1934 e 1936 traballou como profesora axudante de Física e
Matemáticas na Facultade de Ciencias da USC, á vez que exercía de
axudante interina no Departamento de Ciencias do Instituto Arcebispo
Xelmirez de Santiago e estudaba a licenciatura de Farmacia ademais de
realizar cursos de Ciencias Exactas (actualmente Matemáticas). Si, todo
ao mesmo tempo.
O golpe de estado e posterior Guerra Civil non só fixeron parar a
actividade universitaria de Antonia, tamén tivo que sufrir a súa
represión en forma de denuncia anónima pola súa ideoloxía política que
lle levou a ter un Expediente de depuración en 1937. Foi condenada coa
inhabilitación para o desempeño de cargos directivos e de confianza, e
apartóuselle da docencia.
Terminada a guerra, en 1940 pediu unha revisión da súa causa, que por
sorte derivou nunha cancelación da pena. Antonia puido volver exercer de
profesora na Facultade de Ciencias e se licenció en Farmacia naquel
mesmo ano.
Foi tamén en 1940 cando coñeceu á persoa que probablemente cambiou a súa
vida, Ramón María Aller, fundador e director do Observatorio
Astronómico da USC. Foi el quen a introduciu na astronomía e aquelas
primeiras colaboracións deron froito nun traballo de máis de vinte anos
xuntos. En 1950 Ferrín conseguiu unha beca para realizar investigacións
no Observatorio, traballo que finalmente derivaría a un contrato de
asistente de investigación.
Foi tamén en 1950 cando Antonia se licenció en Matemáticas pola
Universidade Central de Madrid (actualmente Universidade Complutense)
conseguindo así a terceira das súas licenciaturas. Si, a terceira das
súas licenciaturas.
Non contenta, Antonia Ferrín seguiu estudando para obter a súa doctorado
en Astronomía en 1963, cunha tese titulada ?Observacións de pasos por
dúas verticais? e dirixida polo seu amigo e mestre Ramón María Aller.
Aquela tese doctoral foi a primeira tese de astronomía defendida por
unha muller no estado español e a primeira defendida na Facultade de
Ciencias da USC, onde anos antes Ferrín e Aller impulsaron a creación da
Licenciatura en Matemáticas. De feito, Antonia foi a primeira muller
profesora desta Facultade.
Os anos posteriores foron igual de impresionantes. Ademais de profesora
na USC, foi nomeada catedrática numeraria de matemáticas na Escola de
Magisterio Santa María de Madrid, onde impartió clases de astronomía e
mecánica celeste e ocupou cargos directivos. Tamén exerceu de docente na
Universidade Complutense, ademais de traballar como achega en
diferentes cátedras ao longo de toda a súa vida.
Cunha vida máis que fructífera ás súas costas e co recoñecemento de ser a
madrina do 50 aniversario da Facultade de Matemáticas da USC en 2008,
Antonia Ferrín Moreiras morreu en Santiago de Compostela o 6 de agosto
de 2009.
As súas contribucións principais á astronomía consisten en traballos
sobre ocultaciones estelares, medidas de estrelas dobres e determinación
de pasos por dúas verticais.
Personalmente, a contribución máis importante que me deixou esta muller é
ese incansable espírito de estudo e traballo que demostrou ao longo de
toda a súa vida. Antonia Ferrín Moreiras fíxoo todo, absolutamente todo;
estudou, ensinou, investigou, traballou? e fíxoo nunha sociedade e
nunha época onde as mulleres non o tiñan fácil. O meu aplauso e
admiración. https://youtu.be/FFLzEGKPwzQ
Foi a primeira muller do estado español en obter a categoría de Profesor Agregado de Universidade en física (1971) e a segunda en ser Catedrático de Universidade (1982). Na actualidade é Profesora Emérita da Universitat de Barcelona; a súa investigación céntrase desde os seus inicios en óptica, publicando máis de 250 artigos de investigación e dirixido máis de 20 tese doutoral. Fundadora do Laboratori de Processat d’ Imatges na UAB , é Académica Numeraria da Real Academia de Ciencias e Artes de Barcelona, a Academia de Ciencias de Granada e a Real Academia de Ciencias Exactas, Físicas, Químicas e Naturais de Zaragoza. María Josefa Yzuel é ademais a Presidenta do Comité español para a celebración do Ano Internacional da Luz en 2015. https://youtu.be/3wmsoSvIfdo
Mary Anning pertencía á clase baixa e a unha familia de protestantes que non aceptaba o credo anglicano. E, por encima de todo, era muller. Estes factores pesaron máis ao mundo científico do seu tempo que o amplo coñecemento que acumulou ao longo de anos de procura de fósiles. Unha procura que aprendeu do seu pai e que iniciou para gañarse a vida e axudar á paupérrima economía familiar. Co tempo converteuse nunha eminencia na sombra no mundo da paleontología e os seus descubrimentos contribuíron a desmontar a teoría creacionista e a corroborar as teorías evolutivas. Pero soamente algúns poucos homes citárona nos seus estudos e foi logo da súa morte que a Sociedade Geológica de Londres se dignó a renderlle a merecida homenaxe. Mary Anning naceu o 21 de maio de 1799 na cidade inglesa de Lyme Regis. Os seus pais pertencían a un grupo coñecido como disidentes, é dicir, que profesaban o protestantismo pero non seguían os dictados da igrexa anglicana. O seu pai, Richard Anni...
Sonia Kovalévskaya foi unha matemática rusa do século XIX , que para poder estudar na universidade tivo que saír fóra de Rusia, pedir permisos especiais para asistir a clase e solicitar clases particulares a ilustres matemáticos. Despois de obter o doutoramento en matemáticas, a pesar de que ningunha universidade en Europa admitía a unha muller como profesora, conseguiu selo na entón recentemente creada Universidade de Estocolmo. As súas investigacións céntranse na análise matemática. O seu nome pasou á historia polo Teorema de Cauchy - Kovaleskaya . A súa especialización, polo que na súa época foi coñecida en toda Europa, era a teoría de funcións abelianas . O seu traballo sobre os aneis de Saturno representa a súa achega á matemática aplicada. O seu maior éxito matemático foi a súa investigación sobre a rotación dun sólido ao redor dun punto fixo polo que obtivo o Premio Bordin da Academia de Ciencias de París. O seu traballo póstumo, unha simplificación dun teorema de Bruns...
Comentarios
Publicar un comentario